گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی

زیر مجموعه پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف

گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی

زیر مجموعه پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف

گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی

پژوهشگران عضو گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه صنعتی شریف، اینجا از فکرها و دل نوشته هایشان راجع به فعالیت ها و هدف های گروه می گویند. مطالب منعکس شده در این وبلاگ، به هیچ وجه منعکس کننده دیدگاه رسمی گروه نیست و بیان کننده نظرات شخصی نویسندگان است.
برای ارتباط با ما به این آدرس ایمیل بزنید:
socialristip@gmail.com

کانال تلگرام کسب و کار اجتماعی

سامانه آموزشی سرو

خبرنامه کارآفرینی اجتماعی حرکت

خبرنامه حرکت یک

شماره های پیشین

به فهرست دریافت کنندگان خبرنامه کارآفرینی اجتماعی «حرکت» بپیوندید.

عضویت در خبرنامه

دوشنبه 7 خرداد سال جاری، ششمین شماره‌ی خبرنامه کارآفرینی اجتماعی «حرکت» منتشر شد. این شماره، شامل اهم فعالیت‌های «گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی» و «انجمن حامیان فرهنگ قرض‌الحسنه و کارآفرینی اجتماعی» در نیمه دوم سال 96 می‌باشد.

در این خبرنامه، مطالبی در مورد آغاز فعالیت مدرسه توسعه پایدار شریف و برگزاری دوره‌های زمستانه و بهاره این مدرسه، برگزاری کارگاه‌های آموزشی در همایش کارآفرینان خیر/خیرین کارآفرین، برگزاری سه دوره هم‌آموزی مدرسه نوآوری اجتماعی روشنا در نیمه دوم سال 96، ایفای نقش فعال پژوهشکده سیاست‌گذاری در برگزاری نخستین کنفرانس ملی حمکرانی و سیاست‌گذاری عمومی، برنامه‌ها و اقدامات آتی پژوهشکده در گلباف، گزارش یازدهمین نشست از سلسه نشست‌های «توسعه محلی در ایران»، برگزاری کارگاه‌های آموزشی در حوزه نوآوری اجتماعی در نیمه دوم سال 96 و معرفی آقای محمد احمدی به عنوان کارآفرین اجتماعی در ایران ارائه شده است.

ششمین شماره خبرنامه کارآفرینی اجتماعی حرکت از این لینک قابل مشاهده است.

شماره‌های پیشین خبرنامه کارآفرینی اجتماعی حرکت از طریق این لینک قابل مشاهده است.

همچنین می‌توانید از این لینک، اقدام به عضویت در این خبرنامه نمایید.

  • رضا طبیب زاده

جامعه امروز هر لحظه آبستن مسائل و پدیده های اجتماعی عدیده ای است که به صورت مستمر در حال تغییر، تنوع و پیچیدگی بیشتری هستند؛ مسائل و موضوعاتی همچون فقر و محرومیت، بزه، زنان سرپرست خانوار، کودکان کار، حاشیه نشینی، کم­ توانان جسمی و حرکتی و .... که اتفاقاً در برنامه ­های توسعه منطقه­ ای ابعاد درهم‌تنیده ایشان، در کنار سایر عوامل، چالش برانگیزتر است.

این در حالی است که تجربه نشان داده در مواجهه با مسائل اجتماعی، برنامه های دولتی و حاکمیتی همواره با چالش و نارسایی همراه بوده و در این بخش حضور و نقش ­آفرینی نوآوران اجتماعی، گریزناپذیر است. منظور ما از «نوآور اجتماعی» فردی است که با تغییر و تعدیل ساختارها و پارادایم­های موجود، برای مواجهه با مسائل پیچیده اجتماعی بهینه ­ترین راهکار ممکن را به صورت مشارکتی و در تعامل با جامعه توسعه می ­دهد؛ و این خود نکته­ ای اساسی است که خلأ آن در نظام آموزشی کشور کاملاً محسوس است. به عبارت بهتر می­ توان ادعا داشت که سیستم آموزشی ما تا حد زیادی نسبت به مسائل و موضوعات اجتماعی روز جامعه بیگانه بوده و بالتبع به هیچ عنوان در آن رهبر/ نوآور اجتماعی تربیت نمی ­شود. البته لازم به تذکر است که در تعریف ما، رهبر یا نوآور اجتماعی لزوماً یک جایگاه در راس هرم ­های سازمانی نبوده و قابلیت­ های وی، فارغ از جایگاه و مسئولیت حقوقی ایشان، در «جریان سازی اجتماعی»، «نوآوری و خلق ارزش» و «ارتقای مشارکت محور اثربخشی خدمات اجتماعی» تبلور می یابد.

هر روز اسناد طرح و برنامه، سیاست ها و راهبردهای متعدد و متنوعی در سازمان ها، نهادها و موسسات مردمی و حاکمیتی، در راستای پاسخگویی به نظام مسائل توسعه­ ای کشور ترسیم و تدوین می ­شود؛ غافل از آنکه اثربخشی هر چه بهتر این برنامه ها اولاً منوط به درک صحیح و به موقع نیازهای جامعه بهره بردار و ثانیاً مشروط بر کارآمدی دست اندرکاران اجرای آنهاست؛ یا به بیان ساده­ تر:" سرمایه انسانی" و این چالشی است که روز به روز بر عمق و حساسیت آن افزوده می­ شود.

مدرسه نوآوری اجتماعی روشنا برنامه ­ای غیردولتی، غیرانتفاعی و غیرتجاری است که به همت پژوهشکده سیاستگذاری علم، فناوری و صنعت دانشگاه صنعتی شریف از سال 1394 پا به عرصه حضور نهاده و ماموریت خود را "فعالسازی ظرفیت نخبگانی بالقوه کشور برای مواجهه با مسائل پیچیده اجتماعی" قرار داده است. برای این منظور مبتنی بر آخرین استانداردها و دستاوردهای دانشگاه ­های نسل چهارم، دو دسته خدمات "ارتقای مهارت های فردی و مدیریتی" و "توسعه شبکه ارتباطات­ حرفه­ ای" فعالان اجتماعی کشور، در دستور کار روشنا قرار گرفته­ است. از مهمترین اصول حاکم بر پلتفرم روشنا می­ توان به موارد ذیل اشاره داشت:

1.       تاکید بر مهارت ­های عمومی مبتنی بر نیازسنجی میدانی

2.       پیروی از اصل پارتو در صورت­ بندی استاندارد آموزشی (تمرکز بر مباحث کلیدی در آموزش)

3.       اتخاذ رویکرد TOT در شبکه ­سازی عمودی

4.       مسئله­ یابی و مسئله ­محوری ملی و محلی

5.       اجتماع سازی و اجتماع محوری (COP)

اگرچه برخی از صاحب نظران قائل به ذاتی بودن مهارت­ های رهبری هستند؛ لیکن روشنا با رویکرد Internship و آموزش تجربه - محور سعی در ارتقای مهارت های حرفه ای و مورد نیاز رهبران اجتماعی دارد. از جمله مهارت های مورد نظر در این بخش می توان به ارتباطات اجتماعی، تفکر طراحانه، تامین و مدیریت منابع مالی، مدیریت سازمان های اجتماعی و سیاستگذاری و سیاست پژوهی اجتماعی اشاره داشت.




  • رضا طبیب زاده

نخستین کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی در تاریخ 13 و 14 دی ماه 1396، به همت "دانشگاه صنعتی شریف"، "پژوهشکده سیاستگذاری علم، فناوری و صنعت دانشگاه صنعتی شریف" و "اندیشکده مطالعات حاکمیت و سیاستگذاری" برگزار گردید.


 مباحث این همایش در دو گروه "سیاست‌گذاری در عمل" و "تئوری و ساختارهای سیاست‌‌گذاری" پیگیری شد که در گروه "سیاست‌گذاری در عمل" به مباحثی نظیر اشتغال‌، انرژی، آب و کشاورزی، آموزش عالی، آموزش و پرورش، جمعیت و مهاجرت، رفاه و تأمین اجتماعی، بهداشت، صنعت و بازرگانی، علم و فناوری، ارزش و مبانی و اسلامی، نظام پولی و بانکی و توسعه منطقه ای پایدار پرداخته شد و در بخش "تئوری و ساختار سیاست‌گذاری" مباحث نظام اداری، پارلمان و قانون‌گذاری، ساختار تنظیم‌گری و پاسخگویی و شفافیت مورد توجه قرار گرفت.

  • علی سعیدانژاد

کارگاه‌های ترویجی نوآوری اجتماعی

يكشنبه, ۱۹ فروردين ۱۳۹۷، ۰۶:۲۰ ب.ظ

پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف همواره برگزای کارگاه‌های آموزشی و ترویجی را در دستور کار خود قرار داده و سعی کرده است در کنار انتشار یافته‌های خود در قالب مقالات علمی برای جامعه آکادمیک، آموخته‌های خود را با فعالان اجتماعی و گروه‌هایی که به طور عملی با مسائل مواجه هستند نیز به اشتراک بگذارد. فعالیت گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی حول موضوع کارآفرینی اجتماعی و در ادامه، نوآوری اجتماعی شکل گرفته است و طی سال‌ها، علاوه بر جمع بندی ادبیات موضوع، موردکاوی‌های متعددی در این حوزه انجام داده و به مطالعه تجارب سایر کشورها پرداخته است. در حال حاضر می‌تواند تعریف و تقسیم بندی نسبتاً مشخصی از این مفاهیم ارائه دهد. این دو مفهوم همواره از مهم‌ترین عناوین پژوهشی این گروه بوده که باعث شده است در طول فعالیت، کارگاه‌ها و نشست‌های متعددی در حوزه‌های مرتبط با فعالیتش بدان بپردازد که از این میان، پنج کارگاه آموزشی در زمستان سال 1396 برگزار شده است که در ادامه به عناوین آنها اشاره می‌شود:

  • کارگاه نوآوری اجتماعی به دعوت جامعه المصطفی العالمیه - گردهمایی سالانه فارغ التحصیلان بین المللی جامعه المصطفی العالمیه- بهمن ماه 96 - شهر مقدس قم.
  • 16 ساعت کارگاه آموزشی در راستای طرح وزارت ورزش و جوانان برای آموزش سمن‌ها، برای فعالان 15 سمن استان‌های تهران و کردستان .
  • کارگاه «کارآفرینی و نوآوری اجتماعی» با همکاری بنیاد خیریه آلا، برای 30 فعال اجتماعی استان خوزستان - اسفند ماه 96 - اهواز.
کارگاه اهواز

توضیحات تکمیلی را در این آدرس مطالعه کنید.


  • بیست و سومین نشست از سلسله نشست های خیر ماندگار با موضوع رابطه ی بین نوآوری اجتماعی و امر خیر - بنیاد خیریه راهبردی آلاء - اسفند 96 - تهران.
خیر ماندگار
  • نشست بررسی مبانی نظری نوآوری اجتماعی و به منظور ارائه پاسخ های نوآورانه به نیازهای اجتماعی - اسفند ماه 96 - دانشگاه صنعتی شریف.
نذر فرهنگی

اطلاعات بیشتر را در این آدرس مطالعه کنید.


  •  کارگاه "نوآوری در سازمان های مردم نهاد" با حضور بیش از 40 نفر از مدیران استانی سازمان داوطلبان سراسر کشورآّبان 96 - سالن اجتماعات هتل آسمان اصفهان
کارگاه اصفهان 1

اطلاعات تکمیلی را در این آدرس مطالعه کنید.
  • نوید خنوه

30 آبان ماه 1396، و در حاشیه همایش کارآفرینان خیّر/خیّرین کارآفرین، دو کارگاه با موضوع های 1-نوآوری اجتماعی و 2-مسئولیت اجتماعی بنگاه های اقتصادی توسط همکاران پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف برگزار شد. در این دو کارگاه سعی شد شرکت کنندگان که غالبا از فعالین اجتماعی بودند، با مبانی این دو مفهوم کلیدی در عرصه اثرگذاری اجتماعی آشنا شوند. شرحی مختصر از این دو کارگاه از زبان مدرسین را می توانید در ادامه بخوانید:


1-کارگاه نوآوری اجتماعی-مدرسین: روح الله حمیدی مطلق و امین یوسفی

در این کارگاه دکتر روح الله حمیدی و محمد امین یوسفی پیرامون ظهور مدل­ جدید سازمانی به نام سازمان­های هیبرید ارائه داشتند. در این کارگاه 4 ساعته، مدرسین به بیان مفاهیم عمومی و پایه­ای نوآوری اجتماعی و سازمان­های هیبرید پرداختند. سپس به صورت جمعی و تعاملی با 50 فرد شرکت کننده در کارگاه، دومورد بین المللی از سازمان­های هیبرید و نوآورانه اجتماعی به نام Aravind و MothertoMother مورد تحلیل و بررسی قرارگرفت.

در گذشته نه چندان دور سازمان­های تجاری و اجتماعی با این پیش­فرض مدیریت می­شدند که بین خلق ارزش تجاری و خلق ارزش اجتماعی هیچ ارتباطی وجود ندارد. بیش از یک سده این اعتقاد وجود داشت که سازمان­هایی که به دنبال خلق ارزش مالی هستند نمی­توانند اثر مثبت و پایداری در حوزه اجتماعی داشته باشند و بالعکس، سازمان­های اجتماعی نیز نمی­توانند درآمد و ارزش تجاری خلق نمایند.

سازمان­های تجاری بسیار نوآورانه و چابک پاسخ گوی نیازهای مشتریان هستند و به علت فضای رقابتی حاکم بر بازار، روز به روز در حال پیشرفت و ترقی هستند. از سوی دیگر آثار و دغدغه­های اجتماعی این سازمان­ها در سایه مطلوبیت مالی آن­ها قرار می­گیرد و به همین علت گاها یا آثار اجتماعی خاصی ندارند و یا اینکه متاسفانه آثار منفی پایداری بر جامعه و محیط زیست تحمیل می­کنند.

از طرف دیگر سازمان­های اجتماعی دغدغه­های اجتماعی را به جد پیگیری می­کنند ولی متاسفانه از مدل­های نوآرانه و موثر به شدت فاصله دارند و از نظر مالی پایدار نیستند. به همین علت گاها یارای مقابل با مسائل فراگیر و به شدت پیچیده اجتماعی را که نیازمند چابکی، نوآوری و پایداری است ندارند.

سازمان­های هیبرید، ترکیبی از سازمان­های اجتماعی و تجاری است. شکل جدیدی از سازمان، که ویژگی­های مثبت دو رویکر سنتی و منفک را دارد، این سازمان­ها ارزش اجتماعی و تجاری را توامان خلق می­کنند. به لطف این ادغام، امکان خلق راهکارهای مقیاس کلان برای مسائل پیچیده اجتماعی که سال­ها بشر را آزرده است مهیا شده است.

این روند نوظهور در حال خلق پیکربندی جدیدی هم برای بخش اجتماعی و هم بخش تجاری است.

 


2-کارگاه مسئولیت اجتماعی بنگاه های اقتصادی-مدرس: هامون طهماسبی

اکثر شرکت کنندگان این کارگاه، از فضای سازمان های مردم نهاد یا سازمان های دولتی بودند و این باعث شد به مباحث اجتماعی و نقش سازمان های مردم نهاد در این حوزه بیشتر بپردازیم. بر خلاف تصور، هنوز در سطح مبانی و مقدمات نیز ما نیاز به کار ترویجی و آگاه سازی گسترده ای برای عموم مردم و حتی فعالین سازمان های مردم نهاد داریم تا تصور درست و صحیحی نسبت به مفهوم مسئولیت اجتماعی سازمانها داشته باشند و برای مثال چند اقدام نمایشی برخی شرکت ها را به عنوان ایفای مسئولیت اجتماعی آنها اشتباه نکنند.

در این کارگاه تاکید شد که ما نیاز به ورود جدی سازمان های مردم نهاد به حوزه مسئولیت اجتماعی سازمانها، از طریق «مطالبه گری» و «آگاه سازی عمومی» داریم. جای سمن هایی که از شرکت ها و بخش خصوصی، گزارش های مسئولیت اجتماعی شان را مطالبه کنند یا از حقوق ذی نفعان در مقابل صاحبان بخش خصوصی دفاع کنند، امروز در عرصه فعالیت اجتماعی کشورمان خالی است. برای مثال ما در حوزه سلامت تا دلتان بخواهد خیریه داریم، اما هیچ سازمان مردم نهادی نداریم که در مورد حقوق سلامت مردم از بنگاه های خصوصی یا صنایع غذایی مطالبه کند و به طور تخصصی متمرکز بر اصلاح رفتار بازیگران این حوزه باشد. قطعا یک رکن مهم رونق رویکردهای اجتماعی در بنگاه های اقتصادی، وجود جامعه مدنی و بخش مردمی نهاد آگاه و توانمند است. 

به امید آنکه بتوانیم با نفش آفرینی فعال تر سازمان های مردم نهاد، شاهد هدایت بهتر فعالیت های مسئولیت اجتماعی بنگاه های اقتصادی به سمت اثرگذاری اجتماعی واقعی باشیم. قطعا یکی از این حوزه های اثرگذاری، حوزه کارآفرینی اجتماعی است که موضوع همایش نیز بود.

کارگاه همایش کارآفرینان خیر

  • هامون طهماسبی

شروع ثبت نام مدرسه بهاره توسعه پایدار

جمعه, ۱۷ فروردين ۱۳۹۷، ۱۲:۴۳ ق.ظ

ثبت نام مدرسه بهاره توسعه پایدار شریف، آغاز شده است. این دومین دوره از فعالیت های مدرسه توسعه پایدار است که پس از برگزاری موفقیت آمیز مدرسه زمستانی توسعه پایدار، به یاری خدا به انجام می رسد. مدرسه توسعه پایدار، فرصت مناسبی است که برای علاقه مندان فعالیت های اجتماعی در بخش های مختلف(دولتی، خصوصی، مردم نهاد و دانشگاهی) ایده ها و مسیرهای جدیدی را در ارتباط با توسعه پایدار باز کند. فضای تعاملی و بین رشته ای و نیز مثالهای ملموس از تجارب بین المللی و به ویژه با تمرکز بر تجارب بومی و داخلی، از ویژگی های خاص این مدرسه است. می توانیم مدعی شویم که این احتمالا جامع ترین و اثربخش ترین برنامه آموزشی در کشور است که در حوزه توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی سازمانها اجرا می شود. 

مدرسه توسعه پایدار ممکن است بتواند راه های جدیدی را برای کار و یا تحصیل در حوزه توسعه پایدار پیش روی شما باز کند. بورس های آموزشی خوبی هم برای دوره بهاره آن تدارک دیده شده است. اطلاعات بیشتر را می توانید با مراجعه به وبسایت آن پیدا کنید.

کانال تلگرام

برای عضویت در کانال تلگرامی مدرسه توسعه پایدار می توانید بر تصویر بالا کلیک کنید

  • هامون طهماسبی

یکشنبه 27 اسفند سال جاری، پنجمین شماره‌ی خبرنامه کارآفرینی اجتماعی «حرکت» منتشر شد. این شماره، شامل اهم فعالیت‌های «گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی» و «انجمن حامیان فرهنگ قرض‌الحسنه و کارآفرینی اجتماعی» در بهار و تابستان سال 96 می‌باشد.

در این خبرنامه، مطالبی در مورد برگزاری نخستین همایش اعضای «شبکه کارآفرینی اجتماعی رسالت»، نشست مرکز پژوهش‌های مجلس با حضور فعالین و گروه‌های برجسته توسعه محلی، نشست هم‌اندیشی دبیران استانی «انجمن حامیان فرهنگ قرض‌الحسنه و کارآفرینی اجتماعی»، پایان یافتن پروژه «بررسی تجارب جهانی بنگاه‌های اجتماعی و شناسایی کسب و کارهای اجتماعی در بستر تعاون»، حضور فعال «انجمن حامیان فرهنگ قرض‌الحسنه و کارآفرینی اجتماعی» در سیزدهمین جشنواره ملی شیخ بهایی، گزارش دهمین نشست از سلسه نشست‌های «توسعه محلی در ایران»، برگزاری همایش حامیان فرهنگ قرض‌الحسنه و کارآفرینی اجتماعی در استان خراسان رضوی و معرفی "سامانه هوشمند حاتم" به عنوان یک نمونه کارآفرینی اجتماعی در ایران ارائه شده است.

پنجمین شماره خبرنامه کارآفرینی اجتماعی حرکت از این لینک قابل مشاهده است.

شماره‌های پیشین خبرنامه کارآفرینی اجتماعی حرکت از طریق این لینک قابل مشاهده است.

همچنین می‌توانید از این لینک، اقدام به عضویت در این خبرنامه نمایید.

  • رضا طبیب زاده

اقدامات و برنامه‌های آتی در گلباف

سه شنبه, ۱ اسفند ۱۳۹۶، ۱۲:۲۷ ب.ظ

پژوهشکده سیاست‌گذاری دانشگاه شریف به عنوان یکی از اعضای شبکه کارآفرینی اجتماعی رسالت، در پروژه گلباف دو دسته فعالیت عمده در منطقه انجام می‌دهد؛ نخست راهبری «پویش گلباف من» و رویدادهای اجتماعی - فرهنگی که ذیل این پویش تعریف می­‌شود و دوم راهبری پروژه مطالعاتی «شناخت مشارکتی منطقه».

پروژه شناخت قرار است به ما کمک کند که مسایل الویت­‌دار توسعه پایدار منطقه را شناسایی کنیم؛ مشارکت ذینفعان جلب شود و یک مطالعه جامع که به آنها کمک می‌کند انجام شود؛ کاری کاملا علمی و دانشگاهی که  از مشارکت ذینفعان و جوانان محلی نیز در آن بهره می‌­بریم. از طرفی در برنامه­‌های ذیل پویش، رویدادهای اجتماعی را طراحی و با کمک جامعه محلی در منطقه اجرا می­‌کنیم. البته به مرور زمان نقش فعالین محلی در طراحی‌ها نیز پررنگ‌تر از گذشته می‌شود. برای این اقدامات، اهداف متفاوتی می‌­توان متصور بود؛ مانند جلب مشارکت جامعه محلی به ویژه جوانان؛ تغییر نگرش در راستای اهدافی که برای موفقیت در توسعه پایدار منطقه  تعریف شده و مهمتر از همه، در  مجموع اقدامات به ویژه پویش این هدف را دنبال می­‌کنیم که به توسعه سرمایه انسانی در منطقه کمک کنیم (شاید این مهمترین ماموریتی است که در پژوهشکده دنبال می‌­کنیم و برنامه‌های متنوعی برای آن تعریف کردیم).

در پویش گلباف من بدنبال موج­‌سازی و جریان­‌سازی برای بسیج جامعه محلی و جلب مشارکت عامه مردم به منظور درگیر شدن در برنامه‌­های توسعه پایدار منطقه نیز هستیم .یکی از کارکردهای پویش، آموزش و توانمندسازی فعالان و جوانان منطقه است؛ چه از طریق مشارکت در اجرای برنامه‌های پویش و چه از طریق شرکت در دوره‌­های آموزشی. علاوه بر این، فعالیت­‌های خوبی در حوزه آموزش و پرورش  تعریف شده  و جمعی از معلمان و فعالان فرهنگی در این فعالیت­‌ها مشارکت دارند؛ ما به بحث توانمندسازی یا بهتر بگوییم، «توان‌افزایی»، نگاه ویژه‌ای داریم چون از نظر ما آنچه که برای آینده منطقه پایدار می­‌ماند، فعالیت‌­هایی است که منجر به توسعه سرمایه انسانی می­‌شود. به هر حال باید بپذیریم که ما مدت زمان محدودی در منطقه حضور داریم و یک روزی بالاخره باید خارج شویم مهمترین عاملی که می‌­تواند تضمین­‌کننده حرکت گلباف در مسیر تعالی و پیشرفت باشد ، وجود جمعی از فعالان توانمند است  که خودشان را باور دارند و می‌­دانند که چطور باید مسایل را شناسایی و با کمک یکدیگر، حل کنند.

بنا داریم همین مسیری را که در پیش گرفتیم، ادامه دهیم؛ تمرکز بیشتر بر بحث توسعه سرمایه انسانی در منطقه و کمک به ارتقای  نگرشی، دانشی و مهارتی فعالان منطقه و نیز نسل‌های آینده.

  • رضا طبیب زاده

مدرسه توسعه پایدار

شنبه, ۲۸ بهمن ۱۳۹۶، ۰۸:۲۰ ب.ظ

به یاری خدا، برنامه جدیدی را در پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف آغاز کرده ایم با عنوان «مدرسه توسعه پایدار»؛ اولین دوره این مدرسه با عنوان «مدرسه زمستانی توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی سازمان ها» از 23 بهمن تا 14 اسفند در دانشگاه شریف برگزار می شود. توضیحات کامل و مفصلی در وبسایت مدرسه به آدرس sdschool.ir ارائه شده است.

مدرسه توسعه پایدار قصد دارد تا بخشی از خلاء دانشی مورد نیاز در حوزه های توسعه پایدار و CSR را برای علاقه مندان این حوزه پر نماید. فرقی نمی کند از بخش دولتی، خصوصی، مردم نهاد یا فعالین اجتماعی. همه می توانند در مدرسه توسعه پایدار جای خود را پیدا کنند و اصولا یکی از نقاط قوت این مدرسه نیز همین فضای متنوع و بین رشته ای آن است.

می توانیم به جرات بگویم که مدرسه توسعه پایدار شریف، یک تجربه جدید و متفاوت در آموزش توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی سازمانها در ایران است و به ویژه با تاکید بر مثال های وطنی و گریز از فضای صرفا ترجمه و کپی برداری، می توانیم مدعی شویم به این جامعیت، سرفصلهایی در هیچ کدام از سمینارهای آموزشی مشابه در کشور ارائه نشده است. 

از ویژگی های منحصربفرد مدرسه توسعه پایدار شریف، ارتباط تنگاتنگ محتوای ارائه شده در آن، با سوابق مشاوره ای و پژوهشی مدرس و تسهیل گران در داخل کشور و نیز بهره گیری از تجارب بین المللی در حوزه آموزش توسعه پایدار در جهت ارائه محتوایی اثربخش است؛ به شکلی که سعی شده در این دوره فشرده، مخاطبین بتوانند ره توشه ای کاربردی برای فعالیت در حوزه توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی سازمان ها کسب کنند. 

توضیحات تکمیلی را در وبسایت مدرسه یا کانال تلگرامی ان می توانید مشاهده کنید.

ثبت نام مدرسه زمستانی به پایان رسیده؛ اما مدرسه بهاره به زودی معرفی و ثبت نام آن، آغاز خواهد شد.

  • هامون طهماسبی

مدتی است که در قالب "شبکه کارآفرینی اجتماعی رسالت" در بخش گلباف از توابع شهرستان کرمان، برای توسعه پایدار این منطقه با رویکرد تسهیلگری برای توانافزایی جامعه محلی فعالیت میکنیم. باور ما بر این است که برای توسعه و پیشرفت مناطق کمتر توسعهیافته باید ابعاد و جوانب مختلف را در نظر گرفت و تمرکز صرف بر توسعه اقتصادی، محکوم به شکست است و همین موجب میشود که همگام با همه اقداماتی که برای رشد اقتصادی از طریق تسهیلگری برای ایجاد و توسعه کسبوکارهای خانگی در گلباف صورت میگیرد، فعالیتهای فرهنگی – اجتماعی هم توسط "شبکه کارآفرینی اجتماعی رسالت" با همان رویکرد تسهیلگری برای توانافزایی فعالین فرهنگی – اجتماعی، با جدیت پیگیری شود.

در همین راستا شهریور ماه امسال، همزمان با سومین جشنواره "گیاهان دارویی گلباف با محوریت ترخون" جشنوارهای با نام "هزار بازی" برای کودکان و نوجوانان این منطقه برگزار شد. یکی از گروههای فعال کشور در زمینه آموزش و توانافزایی مربیان و فعالین تربیتی رده سنی کودکان، آموزشهایی برای جمعی داوطلب از مربیان پیشدبستانیهای گلباف ارائه کردند و آنها را آماده کردند که در جشنوارهای که در گلباف سابقه نداشت و برای اولین بار با همت و مشارکت مربیان گلبافی به مدت دو روز برگزار شد، مشارکت نمایند.

این جشنواره، بهانهای برای مهیا کردن اوقاتی خوش برای کودکان گلبافی و جلب مشارکت فعالین تربیتی بود که منجر به برگزاری جشنوارهای دیگر با محوریت فعالین تربیتی – آموزشی گلباف به مدت دو روز در 30 آذر و 1 دی سال جاری شد؛ "جشنواره صد دانه بازی، صد دانه شادی"



جشنوارهای که مخاطبان آن کودکان و نوجوانان گلبافی و والدین آنها بودند و بیش از 30 نفر از معلمان مقطع ابتدایی، مربیان پیشدبستانیها و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان این منطقه و افراد داوطلب دیگر برای برگزاری آن مدتها برنامهریزی و تلاش کردند و جشنوارهای به مراتب بزرگتر و بهتر از جشنواره قبلی برگزار کردند. آن را "صد دانه بازی، صد دانه شادی" نام گذاشتند تا تداعیکننده انار گلباف باشد، اناری که در کشور کم نظیر است.



جمعی از ما از پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه شریف، تسهیلگر برنامهریزی و اجرای جشنواره بودیم و همچنین برای برگزاری هر چه بهتر جشنواره، بواسطه ارتباط با موسسات و نهادی پیشگام تعلیم و تربیت کشور، سعی کردیم آموزشهایی برای طراحی بازی و اصول رفتار با کودک را برای مجریان جشنواره ارائه کنیم. 

جشنواره صد دانه بازی، صد دانه شادی به منظور ایجاد اوقات شاد برای کودکان و نوجوانان گلباف و فرهنگسازی در سطح والدین آنها در خصوص آثار تربیتی باورنکردنی بازی برای کودکان و لزوم صرف وقت برای بازی کردن با فرزندانشان برگزار شد، اما در راستای رویکرد ما، هدف اصلی آن، جلب مشارکت و توانافزایی فعالین تربیتی – آموزشی گلباف بود؛ جشنوارهای برای کودکان و نوجوانان گلبافی و بستری برای مشارکت، فعالیت جمعی و توانافزایی فعالین تربیتی - آموزشی این منطقه


  • رضا طبیب زاده

حکمرانی حل مساله آلودگی هوای شهرهای بزرگ

دوشنبه, ۲۵ دی ۱۳۹۶، ۱۱:۱۹ ق.ظ

در ابتدای فعالیت دولت یازدهم، خانم ابتکار، رییس سازمان حفاظت محیط زیست در ارتباط با آلودگی هوای شهر تهران مدام از نقش بنزین های غیر استاندارد و بنزین های تولید پتروشیمی به عنوان اصلی ترین عامل آلودگی هوای تهران نام می برد. برای نمونه در این خبر:
http://www.khabaronline.ir/(X(1)S(agmgmrptzlsncswiwidpf2wb))/detail/353831/society/environment
 به یکباره مسئولین جدید این سازمان در دولت دوازدهم نقش ماشین های سنگین را عامل اصلی در آلودگی هوا دانسته اند. به طوری که دکتر تجریشی، معاون محیط زیست انسانی این سازمان سهم خودروهای سواری در آلودگی هوا را 3 درصد دانسته و سهم اتوبوس ها و کامیون ها را 85 درصد دانسته است. قابل مشاهده در این خبر:
http://www.etemaadonline.ir/news/news/153366
اگر فرض کنیم که نه خانم ابتکار دروغگو بوده است و نه آقای تجریشی، بنابراین یا باید فرض بکنیم که با حل مساله آلودگی خودروهای شهری و کاهش سهم آنها، بخش خیلی زیادی از مشکل آلودگی هوای شهرها حل شده است و یا اینکه پژوهش هایی انجام شده که مسئولین را از اشتباهی که در شناسایی منشا آلودگی داشته اند، در آورده است.
نادرست بودن مورد اول که کاملا مشهود است و وضعیت آلودگی هوا چیز دیگری را نشان می دهد.
اما اگر مورد دوم درست باشد دو سوال پیش می آید:
اول اینکه چه کسی مسئولیت تصمیم گیری اشتباه بر مبنای اطلاعات نادرست و نادقیق و هدر رفت منابع مالی و جلوگیری از خسارت های آلودگی در 4 سال گذشته را پذیرفته است؟
و دوم اینکه تصمیم گیری امروز بر اساس چه اطلاعات و پژوهش های دقیق، منطقی، بدون سوگیری و جانبداری و از همه مهمتر با گزارش شفافی که در دسترس عموم قرار گرفته باشد، صورت گرفته تا دوباره 4 سال دیگر نگوییم مساله آلودگی این نبود و در شناسایی عامل آن دچار خطا شده ایم؟

  • سروش طالبی اسکندری

یکی از دوستان من رو به یک گروه تلگرامی دعوت کرد بعنوان «کمک به معیشت کودکان بلوچ». این عنوان و برخی نوشته­ های این گروه یک بارِدیگر دوگانه ­ی ماهی دادن، یا ماهیگیری را یاد دادن / توسعه ­ی زورکی یا توسعه مشارکتی/ رویکرد بالا به پایین یا پایین به بالا/ توسعه­ ی ناپایدار یا توسعه پایدار و...  در من زنده شد. سوالی که خودم هم هنوز به دنبال جوابش هستم، این است که آیا این اقدامات آن نتیجه ­ای که فکر میکنیم، را دارند؟

در واقع ریشه­ ی این سوال اینجاست که،  نتایج کوتاه مدتِ برخی رفتارها با نتیجه ی بلند مدتشان کاملا برعکس یکدیگر عمل میکند و اتفاقا نتیجه بلند مدت به شدت قویتر است اما انسان نتیجه کوتاه مدت را همانطور که بهتر قابل مشاهده است بهتر هم لمس میکند! بعنوان مثال فقط خوشحالی آن لحظه ای را میبینیم که یک خوراکی یا کتاب را به کودک هدیه کرده ­ایم اما این اثر دوم را نمیبینیم و لمس نمیکنیم که با این کارمان به این کودک یادداده ایم که نباید برای رسیدن به چیزهای خوب تلاش کند بلکه باید منتظر باشیم که خوبی های خودشان به سراغش بیایند. این دومین اثر که در کوتاه مدت خیلی برایمان مشهود و ملموس نیست، در بلند مدت باعث پایداری فقر خواهد شد! شاید بتوان با تغییرات کوچکی این اثرات منفی را کاهش داد، بعنوان مثال اینکه معلم یا والدین این خوراکی یا کتاب را به کودک بدهند، اثرات منفی را کاهش می دهد.


  • محمد ملک شاهی

پایان نامه ات را قورت بده!!!

سه شنبه, ۱۲ دی ۱۳۹۶، ۰۳:۱۲ ب.ظ

چندی است که درگیر و دار انجام پایاننامه کارشناسی ارشد خود هستم و بر خلاف خیلی از همدورهایهایم  که آموزش – محور کردند و خود را از شر انجام پایاننامهای به درد نخور! به تعبیر خیلی‌ها رها کردند و علیرغم توصیههای بسیار دوستان خیرخواهم، پا در کفش انجام پایاننامهای تحولآفرین کردم چون از واقعیتهای غالب بر سیستم تحصیلات تکمیلی بیخبر بودم.

در این نوشتار قصد ندارم مسائل و مشکلات عدیده نظام آموزش عالی و تحصیلات تکمیلی را نقد کنم بلکه از دردی سخن میگویم که رنج مشترک خودم و بسیاری از دوستانم است؛ انجام پایاننامه با هدف گرفتن مدرک نه حل مسئله و دردی واقعی

استثنائاتی وجود دارد اما عموم پژوهشهای دانشگاهی در بخش پایاننامه به حل مسائل روز کشور نمیپردازد و مورد نیاز کشور نیست و از همین منظر، طالبی و هواخواهی ندارد که پیگیر انجام هر چه بهتر و سریعتر آن باشد.

تاکنون تصور میکردم که دانشجویان عموما بپیچان، پایاننامه را میپیچانند و پایان‌نامه‌شان مستحق هم‌نشینی خاک‌های کتابخانه‌هاست، ولی اخیرا متوجه شدم که بیتفاوتی اساتید و ارزشمندتر بودن وقتشان برای آنکه صرف این حوزههای بیاهمیت شود، دانشجویان علاقمند را هم به انفعال و سردی میکشاند و در آخرین دستاوردم متوجه شدم که موضوع از این هم حادتر است و علیالظاهر، خیلی از عقلاء و فضلاء پایاننامه را غول مرحله آخر اخذ مدرک میدانند که نباید با آن خیلی گلاویز شد و اگر با آن گلاویز نشوی، او هم کاری به کارت ندارد و مثل بچه آدم فارغالتحصیل میشوی و مدارج علمی را بدون علم‌آموزی، کسب مینمایی.

دانشجوهای بپیچان که نسخهشان پیچیده است اما دانشجوهای دغدغهمندمان را در هم نپیچانیم، به کارشان اهمیت بدهیم و تلاش و دغدغهشان را درست هدایت نماییم تا توان علمی کشور هدر نرود. بسی خوشحال شدم وقتی شنیدم جمعی از دوستانم دارند تلاش میکنند، دانشگاه را نهاد حل مسئله نمایند و تلاشهای دانشجویان را در مسیر حل مسائل کشور هدایت نمایند.

در نوشتارهای بعدی، توضیحات بیشتری از این طرح نوآورانه برای ارتقای سیستم آموزش عالی و تحصیلات تکمیلی و استفاده از ظرفیتهای فراوان آن برای حل مسائل کشور ارائه خواهم داد.

  • رضا طبیب زاده

آشنایی با یک کارآفرین اجتماعی در زابل

دوشنبه, ۲۲ آبان ۱۳۹۶، ۱۲:۵۸ ب.ظ

در ادبیات کارآفرینی اجتماعی برای یک کارآفرین اجتماعی ویژگی­ های شخصیتی گوناگونی شمرده می­ شود از جمله روحیه تسلیم­ ناپذیری و درس گرفتن از شکست­ها، تبدیل کردن تهدید به فرصت­، استفاده از راه­ حل های نوآورانه، ریسک­ پذیری و غیره. هنگامی که با این تعاریف آشنا می­شدم پیش خودم فکر می­کردم این­ تعریف از کارآفرین اجتماعی مبالغه آمیز است و کارآفرین اجتماعی را یک قهرمان شکست­ ناپذیر در نظر گرفته­ اند که احتمالا در دنیای واقعی بسیار به ندرت یافت می­ شود. مدتی گذشت و در طرح تحقیقاتی «بررسی تجارب جهانی بنگاه‌های اجتماعی و شناسایی کسب‌و‌کارهای اجتماعی در بستر تعاون» به خاطر مطالعه یک تعاونی سازگار با الگوی بنگاه­ های اجتماعی راهی سیستان شدم و در شهر زابل با شخصی آشنا شدم که بسیاری از این صفات را دارا بود. در ادامه قصدم بیان خلاصه­ ای از داستان زندگی و فعالیت­های آقای حمید صابری، عضو هیئت مدیره و مدیرعامل تعاونی فراگیرملی توانمندسازی سیوستان است چراکه معتقدم داستان شکست­ها و تسلیم­ نشدن­های ایشان می­تواند بسیار الهام­بخش باشد.

آقای حمید صابری

  • محمد قاسمی

یازدهمین نشست از سلسله "نشست­‌های توسعه محلی در ایران"، با موضوع "نگاهی آسیب‌­شناسانه به نقش اردوهای جهادی در کمک به توسعه محلی در ایران"، 24 مهرماه در پژوهشکده سیاستگذاری علم، فناوری و صنعت دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد.

در ابتدای نشست، جناب آقای طهماسبی دبیر نشست، ضمن بیان تجربیات دو ساله برگزاری نشست­‌های توسعه محلی در ایران در پژوهشکده سیاستگذاری بیان داشتند که توسعه محلی در ایران آن‌چنان که در میدان عمل و عرصه به آن پرداخت شده است، در میدان بحث و نظر و ارزیابی به آن پرداخته نشده و پژوهشکده به عنوان یک بخش علمی و دانشگاهی، سعی دارد بیشتر به مسائل علمی الگوها و مباحث توسعه‌ای در خلال این نشست­‌ها بپردازد.

در بخش نخست این جلسه، تیم سازندگی سازمان بسیج دانشجویی، ضمن ارائه وضعیت و تاریخچه اردوهای جهادی به بیان گزارشی از فعالیت­‌ها و رویکردهای غالب این سازمان در سال 1395 پرداختند. در ادامه جناب آقای کمر روستا، مسئول هماهنگی تشکل‌های جهادی کمیته امداد و مسئول بنیاد جهادی مشکات، به آسیب‌شناسی اردوهای جهادی در بخش‌­های مختلف پرداختند. در انتها نیز فرصتی برای نظرات شرکت­‌کنندگان و پرسش و پاسخ ایشان فراهم گردید.


نشست اردو جهادی

  • سعید طالع شایان