گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی

زیر مجموعه پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف

گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی

زیر مجموعه پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف

گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی

پژوهشگران عضو گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه صنعتی شریف، اینجا از فکرها و دل نوشته هایشان راجع به فعالیت ها و هدف های گروه می گویند. مطالب منعکس شده در این وبلاگ، به هیچ وجه منعکس کننده دیدگاه رسمی گروه نیست و بیان کننده نظرات شخصی نویسندگان است.
برای ارتباط با ما به این آدرس ایمیل بزنید:
socialristip@gmail.com

کانال تلگرام کسب و کار اجتماعی

سامانه آموزشی سرو

خبرنامه کارآفرینی اجتماعی حرکت

خبرنامه حرکت یک

شماره های پیشین

به فهرست دریافت کنندگان خبرنامه کارآفرینی اجتماعی «حرکت» بپیوندید.

عضویت در خبرنامه

۵ مطلب در فروردين ۱۳۹۷ ثبت شده است

جامعه امروز هر لحظه آبستن مسائل و پدیده های اجتماعی عدیده ای است که به صورت مستمر در حال تغییر، تنوع و پیچیدگی بیشتری هستند؛ مسائل و موضوعاتی همچون فقر و محرومیت، بزه، زنان سرپرست خانوار، کودکان کار، حاشیه نشینی، کم­ توانان جسمی و حرکتی و .... که اتفاقاً در برنامه ­های توسعه منطقه­ ای ابعاد درهم‌تنیده ایشان، در کنار سایر عوامل، چالش برانگیزتر است.

این در حالی است که تجربه نشان داده در مواجهه با مسائل اجتماعی، برنامه های دولتی و حاکمیتی همواره با چالش و نارسایی همراه بوده و در این بخش حضور و نقش ­آفرینی نوآوران اجتماعی، گریزناپذیر است. منظور ما از «نوآور اجتماعی» فردی است که با تغییر و تعدیل ساختارها و پارادایم­های موجود، برای مواجهه با مسائل پیچیده اجتماعی بهینه ­ترین راهکار ممکن را به صورت مشارکتی و در تعامل با جامعه توسعه می ­دهد؛ و این خود نکته­ ای اساسی است که خلأ آن در نظام آموزشی کشور کاملاً محسوس است. به عبارت بهتر می­ توان ادعا داشت که سیستم آموزشی ما تا حد زیادی نسبت به مسائل و موضوعات اجتماعی روز جامعه بیگانه بوده و بالتبع به هیچ عنوان در آن رهبر/ نوآور اجتماعی تربیت نمی ­شود. البته لازم به تذکر است که در تعریف ما، رهبر یا نوآور اجتماعی لزوماً یک جایگاه در راس هرم ­های سازمانی نبوده و قابلیت­ های وی، فارغ از جایگاه و مسئولیت حقوقی ایشان، در «جریان سازی اجتماعی»، «نوآوری و خلق ارزش» و «ارتقای مشارکت محور اثربخشی خدمات اجتماعی» تبلور می یابد.

هر روز اسناد طرح و برنامه، سیاست ها و راهبردهای متعدد و متنوعی در سازمان ها، نهادها و موسسات مردمی و حاکمیتی، در راستای پاسخگویی به نظام مسائل توسعه­ ای کشور ترسیم و تدوین می ­شود؛ غافل از آنکه اثربخشی هر چه بهتر این برنامه ها اولاً منوط به درک صحیح و به موقع نیازهای جامعه بهره بردار و ثانیاً مشروط بر کارآمدی دست اندرکاران اجرای آنهاست؛ یا به بیان ساده­ تر:" سرمایه انسانی" و این چالشی است که روز به روز بر عمق و حساسیت آن افزوده می­ شود.

مدرسه نوآوری اجتماعی روشنا برنامه ­ای غیردولتی، غیرانتفاعی و غیرتجاری است که به همت پژوهشکده سیاستگذاری علم، فناوری و صنعت دانشگاه صنعتی شریف از سال 1394 پا به عرصه حضور نهاده و ماموریت خود را "فعالسازی ظرفیت نخبگانی بالقوه کشور برای مواجهه با مسائل پیچیده اجتماعی" قرار داده است. برای این منظور مبتنی بر آخرین استانداردها و دستاوردهای دانشگاه ­های نسل چهارم، دو دسته خدمات "ارتقای مهارت های فردی و مدیریتی" و "توسعه شبکه ارتباطات­ حرفه­ ای" فعالان اجتماعی کشور، در دستور کار روشنا قرار گرفته­ است. از مهمترین اصول حاکم بر پلتفرم روشنا می­ توان به موارد ذیل اشاره داشت:

1.       تاکید بر مهارت ­های عمومی مبتنی بر نیازسنجی میدانی

2.       پیروی از اصل پارتو در صورت­ بندی استاندارد آموزشی (تمرکز بر مباحث کلیدی در آموزش)

3.       اتخاذ رویکرد TOT در شبکه ­سازی عمودی

4.       مسئله­ یابی و مسئله ­محوری ملی و محلی

5.       اجتماع سازی و اجتماع محوری (COP)

اگرچه برخی از صاحب نظران قائل به ذاتی بودن مهارت­ های رهبری هستند؛ لیکن روشنا با رویکرد Internship و آموزش تجربه - محور سعی در ارتقای مهارت های حرفه ای و مورد نیاز رهبران اجتماعی دارد. از جمله مهارت های مورد نظر در این بخش می توان به ارتباطات اجتماعی، تفکر طراحانه، تامین و مدیریت منابع مالی، مدیریت سازمان های اجتماعی و سیاستگذاری و سیاست پژوهی اجتماعی اشاره داشت.




  • رضا طبیب زاده

نخستین کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی در تاریخ 13 و 14 دی ماه 1396، به همت "دانشگاه صنعتی شریف"، "پژوهشکده سیاستگذاری علم، فناوری و صنعت دانشگاه صنعتی شریف" و "اندیشکده مطالعات حاکمیت و سیاستگذاری" برگزار گردید.


 مباحث این همایش در دو گروه "سیاست‌گذاری در عمل" و "تئوری و ساختارهای سیاست‌‌گذاری" پیگیری شد که در گروه "سیاست‌گذاری در عمل" به مباحثی نظیر اشتغال‌، انرژی، آب و کشاورزی، آموزش عالی، آموزش و پرورش، جمعیت و مهاجرت، رفاه و تأمین اجتماعی، بهداشت، صنعت و بازرگانی، علم و فناوری، ارزش و مبانی و اسلامی، نظام پولی و بانکی و توسعه منطقه ای پایدار پرداخته شد و در بخش "تئوری و ساختار سیاست‌گذاری" مباحث نظام اداری، پارلمان و قانون‌گذاری، ساختار تنظیم‌گری و پاسخگویی و شفافیت مورد توجه قرار گرفت.

  • علی سعیدانژاد

کارگاه‌های ترویجی نوآوری اجتماعی

يكشنبه, ۱۹ فروردين ۱۳۹۷، ۰۶:۲۰ ب.ظ

پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف همواره برگزای کارگاه‌های آموزشی و ترویجی را در دستور کار خود قرار داده و سعی کرده است در کنار انتشار یافته‌های خود در قالب مقالات علمی برای جامعه آکادمیک، آموخته‌های خود را با فعالان اجتماعی و گروه‌هایی که به طور عملی با مسائل مواجه هستند نیز به اشتراک بگذارد. فعالیت گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی حول موضوع کارآفرینی اجتماعی و در ادامه، نوآوری اجتماعی شکل گرفته است و طی سال‌ها، علاوه بر جمع بندی ادبیات موضوع، موردکاوی‌های متعددی در این حوزه انجام داده و به مطالعه تجارب سایر کشورها پرداخته است. در حال حاضر می‌تواند تعریف و تقسیم بندی نسبتاً مشخصی از این مفاهیم ارائه دهد. این دو مفهوم همواره از مهم‌ترین عناوین پژوهشی این گروه بوده که باعث شده است در طول فعالیت، کارگاه‌ها و نشست‌های متعددی در حوزه‌های مرتبط با فعالیتش بدان بپردازد که از این میان، پنج کارگاه آموزشی در زمستان سال 1396 برگزار شده است که در ادامه به عناوین آنها اشاره می‌شود:

  • کارگاه نوآوری اجتماعی به دعوت جامعه المصطفی العالمیه - گردهمایی سالانه فارغ التحصیلان بین المللی جامعه المصطفی العالمیه- بهمن ماه 96 - شهر مقدس قم.
  • 16 ساعت کارگاه آموزشی در راستای طرح وزارت ورزش و جوانان برای آموزش سمن‌ها، برای فعالان 15 سمن استان‌های تهران و کردستان .
  • کارگاه «کارآفرینی و نوآوری اجتماعی» با همکاری بنیاد خیریه آلا، برای 30 فعال اجتماعی استان خوزستان - اسفند ماه 96 - اهواز.
کارگاه اهواز

توضیحات تکمیلی را در این آدرس مطالعه کنید.


  • بیست و سومین نشست از سلسله نشست های خیر ماندگار با موضوع رابطه ی بین نوآوری اجتماعی و امر خیر - بنیاد خیریه راهبردی آلاء - اسفند 96 - تهران.
خیر ماندگار
  • نشست بررسی مبانی نظری نوآوری اجتماعی و به منظور ارائه پاسخ های نوآورانه به نیازهای اجتماعی - اسفند ماه 96 - دانشگاه صنعتی شریف.
نذر فرهنگی

اطلاعات بیشتر را در این آدرس مطالعه کنید.


  •  کارگاه "نوآوری در سازمان های مردم نهاد" با حضور بیش از 40 نفر از مدیران استانی سازمان داوطلبان سراسر کشورآّبان 96 - سالن اجتماعات هتل آسمان اصفهان
کارگاه اصفهان 1

اطلاعات تکمیلی را در این آدرس مطالعه کنید.
  • نوید خنوه

30 آبان ماه 1396، و در حاشیه همایش کارآفرینان خیّر/خیّرین کارآفرین، دو کارگاه با موضوع های 1-نوآوری اجتماعی و 2-مسئولیت اجتماعی بنگاه های اقتصادی توسط همکاران پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف برگزار شد. در این دو کارگاه سعی شد شرکت کنندگان که غالبا از فعالین اجتماعی بودند، با مبانی این دو مفهوم کلیدی در عرصه اثرگذاری اجتماعی آشنا شوند. شرحی مختصر از این دو کارگاه از زبان مدرسین را می توانید در ادامه بخوانید:


1-کارگاه نوآوری اجتماعی-مدرسین: روح الله حمیدی مطلق و امین یوسفی

در این کارگاه دکتر روح الله حمیدی و محمد امین یوسفی پیرامون ظهور مدل­ جدید سازمانی به نام سازمان­های هیبرید ارائه داشتند. در این کارگاه 4 ساعته، مدرسین به بیان مفاهیم عمومی و پایه­ای نوآوری اجتماعی و سازمان­های هیبرید پرداختند. سپس به صورت جمعی و تعاملی با 50 فرد شرکت کننده در کارگاه، دومورد بین المللی از سازمان­های هیبرید و نوآورانه اجتماعی به نام Aravind و MothertoMother مورد تحلیل و بررسی قرارگرفت.

در گذشته نه چندان دور سازمان­های تجاری و اجتماعی با این پیش­فرض مدیریت می­شدند که بین خلق ارزش تجاری و خلق ارزش اجتماعی هیچ ارتباطی وجود ندارد. بیش از یک سده این اعتقاد وجود داشت که سازمان­هایی که به دنبال خلق ارزش مالی هستند نمی­توانند اثر مثبت و پایداری در حوزه اجتماعی داشته باشند و بالعکس، سازمان­های اجتماعی نیز نمی­توانند درآمد و ارزش تجاری خلق نمایند.

سازمان­های تجاری بسیار نوآورانه و چابک پاسخ گوی نیازهای مشتریان هستند و به علت فضای رقابتی حاکم بر بازار، روز به روز در حال پیشرفت و ترقی هستند. از سوی دیگر آثار و دغدغه­های اجتماعی این سازمان­ها در سایه مطلوبیت مالی آن­ها قرار می­گیرد و به همین علت گاها یا آثار اجتماعی خاصی ندارند و یا اینکه متاسفانه آثار منفی پایداری بر جامعه و محیط زیست تحمیل می­کنند.

از طرف دیگر سازمان­های اجتماعی دغدغه­های اجتماعی را به جد پیگیری می­کنند ولی متاسفانه از مدل­های نوآرانه و موثر به شدت فاصله دارند و از نظر مالی پایدار نیستند. به همین علت گاها یارای مقابل با مسائل فراگیر و به شدت پیچیده اجتماعی را که نیازمند چابکی، نوآوری و پایداری است ندارند.

سازمان­های هیبرید، ترکیبی از سازمان­های اجتماعی و تجاری است. شکل جدیدی از سازمان، که ویژگی­های مثبت دو رویکر سنتی و منفک را دارد، این سازمان­ها ارزش اجتماعی و تجاری را توامان خلق می­کنند. به لطف این ادغام، امکان خلق راهکارهای مقیاس کلان برای مسائل پیچیده اجتماعی که سال­ها بشر را آزرده است مهیا شده است.

این روند نوظهور در حال خلق پیکربندی جدیدی هم برای بخش اجتماعی و هم بخش تجاری است.

 


2-کارگاه مسئولیت اجتماعی بنگاه های اقتصادی-مدرس: هامون طهماسبی

اکثر شرکت کنندگان این کارگاه، از فضای سازمان های مردم نهاد یا سازمان های دولتی بودند و این باعث شد به مباحث اجتماعی و نقش سازمان های مردم نهاد در این حوزه بیشتر بپردازیم. بر خلاف تصور، هنوز در سطح مبانی و مقدمات نیز ما نیاز به کار ترویجی و آگاه سازی گسترده ای برای عموم مردم و حتی فعالین سازمان های مردم نهاد داریم تا تصور درست و صحیحی نسبت به مفهوم مسئولیت اجتماعی سازمانها داشته باشند و برای مثال چند اقدام نمایشی برخی شرکت ها را به عنوان ایفای مسئولیت اجتماعی آنها اشتباه نکنند.

در این کارگاه تاکید شد که ما نیاز به ورود جدی سازمان های مردم نهاد به حوزه مسئولیت اجتماعی سازمانها، از طریق «مطالبه گری» و «آگاه سازی عمومی» داریم. جای سمن هایی که از شرکت ها و بخش خصوصی، گزارش های مسئولیت اجتماعی شان را مطالبه کنند یا از حقوق ذی نفعان در مقابل صاحبان بخش خصوصی دفاع کنند، امروز در عرصه فعالیت اجتماعی کشورمان خالی است. برای مثال ما در حوزه سلامت تا دلتان بخواهد خیریه داریم، اما هیچ سازمان مردم نهادی نداریم که در مورد حقوق سلامت مردم از بنگاه های خصوصی یا صنایع غذایی مطالبه کند و به طور تخصصی متمرکز بر اصلاح رفتار بازیگران این حوزه باشد. قطعا یک رکن مهم رونق رویکردهای اجتماعی در بنگاه های اقتصادی، وجود جامعه مدنی و بخش مردمی نهاد آگاه و توانمند است. 

به امید آنکه بتوانیم با نفش آفرینی فعال تر سازمان های مردم نهاد، شاهد هدایت بهتر فعالیت های مسئولیت اجتماعی بنگاه های اقتصادی به سمت اثرگذاری اجتماعی واقعی باشیم. قطعا یکی از این حوزه های اثرگذاری، حوزه کارآفرینی اجتماعی است که موضوع همایش نیز بود.

کارگاه همایش کارآفرینان خیر

  • هامون طهماسبی

شروع ثبت نام مدرسه بهاره توسعه پایدار

جمعه, ۱۷ فروردين ۱۳۹۷، ۱۲:۴۳ ق.ظ

ثبت نام مدرسه بهاره توسعه پایدار شریف، آغاز شده است. این دومین دوره از فعالیت های مدرسه توسعه پایدار است که پس از برگزاری موفقیت آمیز مدرسه زمستانی توسعه پایدار، به یاری خدا به انجام می رسد. مدرسه توسعه پایدار، فرصت مناسبی است که برای علاقه مندان فعالیت های اجتماعی در بخش های مختلف(دولتی، خصوصی، مردم نهاد و دانشگاهی) ایده ها و مسیرهای جدیدی را در ارتباط با توسعه پایدار باز کند. فضای تعاملی و بین رشته ای و نیز مثالهای ملموس از تجارب بین المللی و به ویژه با تمرکز بر تجارب بومی و داخلی، از ویژگی های خاص این مدرسه است. می توانیم مدعی شویم که این احتمالا جامع ترین و اثربخش ترین برنامه آموزشی در کشور است که در حوزه توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی سازمانها اجرا می شود. 

مدرسه توسعه پایدار ممکن است بتواند راه های جدیدی را برای کار و یا تحصیل در حوزه توسعه پایدار پیش روی شما باز کند. بورس های آموزشی خوبی هم برای دوره بهاره آن تدارک دیده شده است. اطلاعات بیشتر را می توانید با مراجعه به وبسایت آن پیدا کنید.

کانال تلگرام

برای عضویت در کانال تلگرامی مدرسه توسعه پایدار می توانید بر تصویر بالا کلیک کنید

  • هامون طهماسبی