گلباف، نگینی در دل کویر
اشاره
همانطور که در مطالب قبل نیز اشاره شد؛ گروه نوآوری و کسبوکار اجتماعی در پروژه توسعه پایدار گلباف با بانک قرضالحسنه رسالت وارد همکاری شده است.
در این مطلب قصد نداریم که روی یک نمونه به نام گلباف متمرکز شوم؛ چون واضح است که در خیلی از مناطق دیگر کشور نیز موضوعات مطروحه، وجود دارند. اما برای ملموستر شدن مسائل در شهرهای کوچک برای مخاطبان؛ بهصورت مورد - محور شرایط شهر گلباف، واقع در جنوب شرقی شهرستان کرمان شرح داده میشود و پس از آن مسائل مدنظر بهصورت عام مورد بحث قرار میگیرند.
اگر جایگاه گلباف را روی نقشه دنبال کنیم شاید اولین مشخصاتی که به ذهنمان میرسد منطقهای گرم و خشک و بیآبوعلف باشد اما نکته جالب اینجاست که وقتیکه وارد بخش گلباف میشوید اولین مشاهدات شما گویای این است که این منطقه با دیگر مناطق کویری تفاوتهای چشمگیری دارد.
گلباف، موقعیت منحصربهفردی در مجاورت با کویر لوت دارد که در نوع خود در کشور کمنظیر است. این شهر دارای دو اقلیم کوهستانی (بخش شمالی) و گرم و خشک (بخش جنوبی) است. سبد میوههای سردسیری ازجمله انار، انگور، انجیر، به، زردآلوهای نوری، قیسی، گردو، هلو و سبد میوههای گرمسیری مانند انواع خرما و نیز محصولات زراعی، سبزیها و گیاهان دارویی نظیر ترخون گوشهای از استعدادها و ظرفیتهای کشاورزی و باغی این منطقه را بهخوبی نمایان میکند.
بخش گُلباف در جنوب شرق شهرستان کرمان قرار دارد. نام این بخش درگذشته، «گوک» بوده است که بعدها به دلیل شهرت قالیهای آن به گلباف تغییر نام پیداکرده است. همسایگان بخش گلباف از جنوب بم، از شمال شهداد، از غرب راین، و از شرق کویر لوت میباشند.
این منطقه با توجه به آبوهوا و وضعیت جغرافیایی خود ظرفیتهای زیادی را در بخشهای مختلف مانند کشاورزی و گردشگری دارد. ظرفیتهایی که میتواند منبع درآمد مناسبی برای مردمانش باشد.
گلباف نیز مانند خیلی از شهرهای هم نوع خودش؛ باوجود منابع فراوان، مهاجرت ازاین منطقه در مهرومومهای گذشته روند رو به رشدی داشته است مهاجرتهایی که بعضاً با ایجاد شدن مکانهای متروکه چهره ناامیدی و یأس را به مردم منتقل میکند
وقتی از مردم سؤال میکنید که چرا وضعیت شهر به این شکل است "بیکاری" کلمه مشترکی است که عامل همه مشکلات شهر معرفی میشود. این شرایط شاید برای بسیاری از شهرها و روستاهای دیگر در کشور ما صادق باشد اما مهاجرت از گلباف در حالی اتفاق میافتد که از ظرفیتهای بسیار بالایی برخوردار است.
سؤال اینجاست که آیا واقعاً بیکاری مشکل اصلی شهر است؟
آیا اگر وضعیت اقتصادی مردم مناسب باشد حاضر هستند در شهرشان بمانند؟
و ...
وقتی بیشتر با مردم منطقه گپ بزنید و باحال و هوایشان آشنا شوید؛ وقتیکه عمق افکارشان را بررسی کنید متوجه میشوید که شاید بیکاری بهانهای برای مهاجرت باشد اما تنها دلیل آن نیست.
نبود زیرساختهای مناسب بهداشتی و درمانی، نبود زیرساختهای آموزشی کافی و کمبود امکانات تفریحی - رفاهی در شهرهای کوچک و روستاهای کشور ما دلایل پنهانی هستند که اگرچه بر زبان جاری نمیشوند اما پدیده مهاجرت به سمت شهرهای بزرگتر را تقویت میکنند.
در کشور ما مناطق زیادی وجود دارند که به لحاظ جمعیتی در سطحی هستند که نمیتوان بهصورت مستقل برای آنها زیرساختی را فراهم نمود از طرفی نبود این زیرساختها و همچنین میل به زندگی بهتر و پیشرفت، مردم را به مهاجرت به سمت شهرهای بزرگتر سوق میدهد. حال اینکه چه بخشی ازاین نیازها واقعی است و چه بخشی به دلیل مدرنیته شدن جوامع به نیازهای افراد اضافهشده است خود موضوعی است که باید در جای مناسب موردبررسی قرار گیرد. اما اینکه چطور میتوان مشکل زیرساختی مانند آموزش و بهداشت را در مناطقی که جمعیت پایینی دارند فراهم کرد سؤالی است که همچنان در ذهن باقی میماند.
- ۹۵/۱۱/۲۱