کارآفرینی اجتماعی، نیاز همه کشورها

بسم الله الرحمن الرحیم

شاید تصور کنیم که مفهوم کارآفرینی اجتماعی و اشکال مختلف آن یعنی سازمان های خیریه نوآور، کسب و کارهای اجتماعی و بنگاه های اجتماعی در کشورهای فقیر یا در حال توسعه موضوعیت دارند زیرا این کشورها هستند که با مسائل و مشکلات اجتماعی فراوانی دست و پنجه نرم می کنند. گرچه ممکن است مسائل اجتماعی، بهداشتی، زیست محیطی و اقتصادی در کشورهای فقیر و در حال توسعه نسبت به کشورهای توسعه یافته بیشتر باشد و نیاز به کارآفرینی اجتماعی در این کشورها بیشتر احساس شود ولی این موضوع، کشورهای پیشرفته را از امثال این اقدامات، بی نیاز نمی کند. حتی اگر فرض کنیم کشوری در دنیا وجود دارد که نظام های موجود در آن به گونه فعالیت می کنند که تمامی مسائل این کشور را برطرف کرده اند و هیچ مشکلی در این کشور وجود ندارد؛ در این صورت آیا می توان ادعا کرد که آن کشور نیاز به کارآفرینان اجتماعی ندارد؟

به نظر می رسد خیر. جالب است بدانیم نخستین بار بیل درایتون، بنیانگذار آشوکا، واژه کارآفرینی اجتماعی را به کار برد او با تاسیس آشوکا تلاش می کند اقداماتی از این دست را در نقاط مختلف دنیا حمایت کند و گسترش دهد. بیل درایتون در آمریکا زندگی می کند، کشوری که به گمان بسیاری ار افراد مشکلات اجتماعی و اقتصادی کمتری نسبت به بسیاری از کشورهای دیگر دارد. چرا بیل درایتون این مفهوم را معرفی می کند و بر چه جنبه ای از آن تاکید می کند و چرا برای توسعه و ترویج آن در کشورهای مختلف دنیا تلاش می کند؟ زیرا او باور دارد که کارآفرینی اجتماعی، راه حل مناسبی برای برطرف کردن مشکلات دنیای امروز است. او کارآفرینی اجتماعی را اتخاذ رویکردهای نوآورانه برای برطرف کردن مشکلات اجتماعی تعریف می کند و بر جنبه نوآوری در اقدامات کارآفرینانه اجتماعی تاکید بسیار دارد او معتقد است که کارآفرینی اجتماعی می تواند از طریق نوآوری، اوضاع کشورهایی را که مشکلات کمتری نسبت به کشورهای فقیر دارند نیز بهبود بخشد. اگر نوآوری با هدف بهبود وضعیت موجود، صورت می پذیرد و انتهایی برای نوآوری متصور نیستیم بنابراین کارآفرینی اجتماعی مورد نیاز همه کشورها حتی کشور خیالی ای که هیچ مشکلی ندارد، می باشد؛ زیرا کارآفرینی اجتماعی عملکرد و کارآیی نظام های موجود در این کشورها را که موفق شده اند مشکلات اجتماعی خود را برطرف کنند نیز ارتقا می دهد و وضعیت آن کشور را بهبود می بخشد.

 

 

همنت روستا، آیا نتیجه ای هم داشت؟

وقتی جناب سالک، نماینده محترم اصفهان ظهر جمعه به محل برگزاری رویداد همنت روستا  آمد، من خلاصه داستان همنت روستا را گفتم و توضیح دادم  در این چند روز چه برنامه هایی اجرا شده و طبق طرح‌ریزی های انجام شده قرار بوده است با همکاری نخبگان شهری و روستایی بتوانیم در توسعه محلی نقش آفرینی کنیم. خیلی سریع پرسید «آیا موفق هم شدید؟»

سوال خوبی بود که ذهن هر سیاست گزار/گذاری را مخصوصا در سطح کلان باید به خود مشغول کند. آن موقع نتوانستم و وقت نبود که جوابی بدهم اما، شاید بشود اینجا درباره اش بحث کرد.

شاید یک نفر بیاید و با توجه به نوآورانه بودن یا نبودن ایده های مطرح شده به این سوال جواب داده شود.  اولین تیم ایده ی ترکیب کود مرغ و کود دام و بسته بندی آن را داده بود و به همین ترتیب بقیه ایده ها هم خیلی ساده و ابتدایی بودند و با این معیار احتمالا به این جمع بندی می‌رسیم که همنت روستا نتیجه خاصی را به همراه نداشته است.

شاید یک راه دیگر برای بررسی اینکه همنت روستا اثربخش بوده یا نه این باشد صبر کنیم و ببینیم تیم‌های تشکیل شده در طول زمان پا خواهند گرفت یا نه؟ یک راه دیگر نیز  این است که دو روستای محل اجرای طرح را با روستاهای مشابه شان در دو سه سال بعد از نشر شاخصهای توسعه مقایسه کنیم. این روش مستلزم گذر زمان و صرف انرژی فراوانی است.

راههای دیگری هم هست اما اجازه دهید سخن را کوتاه کنم و ملاک خودم را معرفی کنم. من فکر میکنم به هر مقدار که همنت روستا بتواند مردم روستای کفران و سیور و یا هرجای دیگری را به فکر بیندازد موفق بوده است. به این فکر که  «ما با داشته هایمان چه کارهایی میتوانیم برای خودمان انجام دهیم؟»

من درطول سه-چهار روزی که در همنت روستا و با روستاییان هم سخن و هم صحبت بودم بسیاری از جوانان شرکت کننده در همنت روستا و حتی کسانی که در همنت شرکت کننده نبودند و فقط می آمدند سرو گوشی آب بدهند که چه خبر است  را دیدم که به این فکر افتده اند که ما چه کارهای دیگری برای بهبود رفاه و اقتصاد خودمان قادریم انجام دهیم؟ به همین دلیل و به دلیل شور و اشتیاقی که همنت روستا توانست در میان همه اقشار روستایی ایجاد کند، مطمئنم که این تلاش روستاییان بی توفیق و بی نتیجه  نخواهد ماند . پس همنت روستا موفق بوده است و خواهد بود انشالله.

جلسه سخنرانی با موضوع نظام بهره بردای زمین در ایران

پنجشنبه هفته جاری و از ساعت 8:30 تا 12:30، دکتر علی اکبر مهرابی، از متخصصان مسائل توسعه روستایی که خود تجربه بسیاری از وقایع مهم تاریخ توسعه روستا از اصلاحات ارضی گرفته تا روندهای جدید را از نزدیک مشاهده و لمس کرده است، مهمان گروه خواهند بود تا برایمان از نظام بهره برداری زمین بگویند. 

به گفته دکتر مهرابی، پس از گذشت چند دهه از اجرای اصلاحات ارضی، کماکان در مورد وقایع و روند تغییرات کشاورزی در ایران دو پرسش مطرح است؛ ابتدا اینکه آیا نظام زمین‌داری در گذشته ایران، فئودالیسم بوده است یا نظام دیگری؟ دوم آنکه اصلاحات ارضی، چه تغییراتی را در جامعه روستایی در پی داشته است؟ پاسخ روشن به این دو سوال، سبب می شود که برنامه ریزی توسعه روستایی و کشاورزی کشور در مسیری صحیح و متناسب با اقتضائات بومی جهت گیری شود.

برای حضور رایگان در این برنامه کافی است که نام و تلفن خود را به ایمیل ما ([e-mail]) ارسال کنید.