گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی

زیر مجموعه پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف

گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی

زیر مجموعه پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف

گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی

پژوهشگران عضو گروه نوآوری و کسب و کار اجتماعی پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه صنعتی شریف، اینجا از فکرها و دل نوشته هایشان راجع به فعالیت ها و هدف های گروه می گویند. مطالب منعکس شده در این وبلاگ، به هیچ وجه منعکس کننده دیدگاه رسمی گروه نیست و بیان کننده نظرات شخصی نویسندگان است.
برای ارتباط با ما به این آدرس ایمیل بزنید:
socialristip@gmail.com

کانال تلگرام کسب و کار اجتماعی

سامانه آموزشی سرو

خبرنامه کارآفرینی اجتماعی حرکت

خبرنامه حرکت یک

شماره های پیشین

به فهرست دریافت کنندگان خبرنامه کارآفرینی اجتماعی «حرکت» بپیوندید.

عضویت در خبرنامه

روستای میان‌آبه که از توابع شهرستان نهاوند استان همدان است؛ روستای پدری من است که خانواده‌‌ام بعد از مهاجرتی 40 ساله به استان سیستان‌و‌بلوچستان  به آن‌جا بازگشته‌اند. وارد این روستا که می­‌شوید منظره­‌های طبیعی و آب و هوای مطبوع  آن‌جا شما را جذب می‌کند. منطقه‌ای کاملا سرسبز که به‌ ظاهر آب فراوانی هم دارد.

از جذابیت‌های گردشگری اطراف روستا، علاوه بر کوه‌ها و زمین‌های سرسبز آن می‌توان به سراب‌های متعدد از جمله "سراب گیان" اشاره کرد که هر ساله توریست‌های زیادی را به خود جذب می‌کند.

اراضی کشاورزی این روستا به دو دسته تقسیم می‌شود. یک دسته زمین‌های سنددار که سهم‌آبه زیادی هم دارند و دسته دیگر زمین­‌هایی است که بعد از انقلاب به دستور امام به کشاورزان واگذار شده‌است که عمدتا کم‌آب بوده و کشاورزی در آن‌ها به صورت دیم است.

این روستا هم مانند اکثر روستاهای دیگر دارای کشاورزی و دامداری است اما با شرایط خاص خودش! البته دامداری در این روستا به صورت سنتی انجام می‌شود.

 اگر چند روزی با مردمشان زندگی کنید متوجه تغییرات جدی فرهنگی و اجتماعی در زندگی آن‌ها می­‌شوید. دیگر چند سالی هست که با ورود تکنولوژی و ماشینی‌شدن، زندگی اهالی روستا عوض شده‌است. دیگر زنان روستایی نان نمی‌پزند، از کره و دوغ و ماست محلی خبری نیست و فقط چند نفری از خانم های روستا آن­ هم برای کسب درآمد، تولیدات محلی دارند. روستا دارای چند نانوایی است و حتی مردم روستا لبنیات و سایر مایحتاج خود را نیز از سوپرمارکت تهیه می‌کنند.

 

 مشکل اشتغال  

اگر از افراد معدودی که دائم در روستا مستقر هستند و کارشان دامداری و کشاورزی است(به گفته مردم روستا مالکان روستا هستند) بگذریم؛ اکثر مردهای روستا شغلشان مرتبط با کارهای ساختمانی است. از کارگری گرفته تا بنایی و معماری. اما چیزی که بین همه آن‌ها مشترک است سفرهای طولانی و اجباری آنها برای پیدا کردن کار و تامین مخارج زندگیشان است. از شیراز و عسلویه گرفته تا کرمان، ایرانشهر، زاهدان و خاش.  به شکلی که ماه‌ها دوری از خانواده، نه تنها برای آن‌ها بلکه برای فرزندان و همسرانشان نیز عادی شدهاست. البته تعدادی از آن­ها هم بعد از پیدا کردن کار و شرایطی مناسب به همراه خانواده خود به محل کارشان که کیلومترها آن طرف‌تر از روستایشان است؛ مهاجرت می‌کنند و از زادگاه خود دل می‌کنند. زادگاهی که از نظر آب و هوا و مکان‌های تفریحی با آن شهرها قابل قیاس نیستند؛ اما فشارهای اقتصادی آن‌ها را مجبور به چنین مهاجرتی می‌کند. مثال بارز این موضوع پدر خودم  است که 40 سال پیش برای کار کردن به ایرانشهر مهاجرت کرد.

اما ااتفاق تازه‌ای افتاده است که شرایط را از این هم بدتر می‌کند، وضعیت رکود ساختمان‌سازی و به تبع آن کم‌بودن کار در این زمینه است. حالا دیگر مردان روستا همان کار ساختمانی در دورترین مناطق کشور هم نصیبشان نمی‌شود و وضعیتشان به شکلی شده‌است که در سال تنها 3 یا 4 ماه کار می‌کنند و باقی سال را بیکار در روستایشان سپری می‌کنند. خرده زمینی هم که دارند بعد از یکسال زحمت به دلیل همان کم آبی که ذکر شد؛ بیش از 2 تا 3 میلیون تومان در سال که کفاف هزینه‌های زمین را هم نمی ­دهد، عایدشان نمی‌کند.

همه این مشکلات دست در دست هم داده‌اند تا مردم روستا از نظر اقتصادی دارای وضعیت مساعدی نباشند. بیکاری جوانان و مردان روستایی که اغلب آن‌ها، تنها مولد درآمد خانواده هستند، امری شایع است که برای آن‌ها عادی شده‌است. شاید بتوان گفت هم‌اکنون تنها منبعی که خانواده­‌های روستایی به آن دلگرم هستند و ماه به ماه چشم انتظار آن می‌نشینند، یارانه 45 هزار تومانی دولت است که آن­ هم هر ماه توسط مسئولین صحبت از قطع شدن آن می‌شود.

راه حل چیست؟

روزهای ابتدایی که با عینک کارآفرینی( البته به معنای اشتغال‌زایی!) به این منطقه  نگاه می‌کردم؛ به فکر راه‌انداختن تورهای گردشگری، کارگاههای تولیدی و ... در منطقه بودم. اما با تحقیق بیشتر متوجه شدم که هر کدام از این کارها، خودشان دارای مضرات زیادی بوده و دیگر ابعاد زندگی آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند که جبران مضرات آن سخت خواهد بود.

این که چطور باید به این مسائل نگاه کرد و برای آنها راه‌حل ارائه داد، به شکلی‌که حالتی بهینه شکل گیرد سوالی است که این روزها واقعا ذهن من را به خود مشغول کرده ‌است.

نکته نگران کننده این است که اگر نگاهمان را به دیگر روستاهای کشور متمرکز کنیم؛ متوجه خواهیم‌شد که این شرایط برای خیلی از روستاهای دیگر نیز وجود دارد لذا بدست آوردن روشی که همه­ جانبه‌نگر باشد؛ برای روبرو شدن با این مسئله ضروری بنظر می‌رسد.

امید است که شما عزیزان با نظرات و پیشنهادات ارزشمند خود به رفع دغدغه‌های ذهنی بنده در جهت حل این مسائل کمک فرمایید.

 

  • میلاد جلالوند

نظرات (۵)

  • هامون طهماسبی
  • ممنون از این مطلب و طرح دغدغه...
    من دقیقا متوجه مشکل کم آبی روستا نشدم...در مجاورت سراب هستند و از آب بی بهره؟
    چرا؟

    حجم گردشگران زیادی که به اینجا می آیند، مواد خوراکی، غذا، اقامت و غیره شان را به چه طریق تامین می کنند؟ آیا امکان آن نیست که از ظرفیت همین مردم شرکت تعاونی تاسیس شود و خدمات غذا و اقامت به گردشگران ارائه کند؟

    این سراب ها چقدر با روستا فاصله دارند؟
    پاسخ:
    -راستش شاید من بد مطرح کردم. کل روستا مشکل کم آبی ندارد اما خرده زمین هایی که  توسط  کشاورزان کم درآمد کاشته می شود  حق آبه کمی دارد و در عوض زمین های بزرگ که برای افراد سرمایه دار روستاست به خاطر جای بهترشان آب خوبی دارند. 
    -اکثر گردشگرانی که به اونجا میان دارای مکان هستند( فامیل و آشنا دارند) شاید دلیل آن هم نبود تبلیغات کافی باشه. البته تامین خوراک و غذا همین افراد هم ظرفیت خوبی است که میتواند مورد استفاده قرار گیرد 
    - سراب گیان که اصلی ترین سراب شهرستان نهاوند است متعلق به همین دهستان است اما بقیه سراب ها مسافتی 50 تا 100 کیلومتری از روستا دارند.  
                                                                                                                                                                                                                                                                                          ممنون از نظرات شما
    سلام به شما دوستان دغدغه مند و عزیز
    من و خیلی از دوستام علاقه مند به سفر به همچین مناطقی هستیم ولی خب مسئله ای که داریم بیشتر اقامت هست (جایی که بشه با خانواده اومد)....اگر سایتی باشه که این مناطق رو در درجه ی اول معرفی کنید و در مرحله ی بعد اقامتگاه مناسبی هم باشه که بتونیم با خانواده راحت بیایم عالیی میشه (البته منظورم اصلا هتل نیست و اتفاقا خونه های بازسازی شده ی مشابه بافت خود روستا به نظر خیلیی جذاب تر هستند...یه جورایی مثل شهمیرزاد تو استان سمنان)
    پاسخ:
    با سلام. 
    ممنون از شما که مطالب مارو پیگیری میکنید
  • علی جلالوند.
  • ممنون از اقای جلالوند عزیز که به فکر سرزمین اجدادی خودمونه

    با سلام خدمت دوست عزیز

    کدوم روستا بدون یارانه زندگی میکنه؟

    روستای میان آبه یکی از بهترین روستای نهاوند میباشد که فرزندان نخبه و تحصیلکرده اما بی نام و نشان را دارد.

    روستایی که فرزندان آن در ادارت مهم دولتی تهران مشغول به فعالیت می باشد از جمله گمرک جمهوری اسلامی ایران،سازمان امور مالیاتی کشور،وزارت امور اقتصادی و دارایی،.....  کجایی روستا وضعیت اقتصادی نا مساعدی داره؟ مشکلات همه جا هست فقیر و غنی هست. تیتر خبرت اصلا خوب نیست متاسفم

  • فرشیدلرستانی
  • سلام من با آقای همیانی موافقم هیچ گونه توصیف منطقی و واقعی از این روستا نشده

    ثروتمند ترین فرد شهرستان از همین روستا برخواسته

    بهترین دندانپزشک کشور از همین روستا برخواسته

    ریس آموزش پرورش شهرستان تا چندین سال مطعلق به همین روستا بوده

    معاون آموزش و پرورش استان از همین روستا برخواسته

    ریس سپاه استان کردستان تا چندین سال از همین روستا برخواسته

    ریس دارایی کل ارتش کشور از همین روستا برخواسته

    بهترین مهندس استان از همین روستا برخواسته

    از مهندسین برجسته هوا فضا از همین روستا برخواسته

    و چندین دکتر و مهندس دیگر از همین روستا برخواسته

    وخیلی از کسای دیگه هست که من حضور زهن ندارم

    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
    شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
    <b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
    تجدید کد امنیتی